Κάταγμα Ισχίου

Κατάγματα Ισχίου

Κάταγμα ισχίου είναι ένα σπάσιμο στο άνω τμήμα του μηριαίου οστού. Τα περισσότερα κατάγματα ισχίου συμβαίνουν σε ηλικιωμένους ασθενείς των οποίων τα οστά έχουν αποδυναμωθεί λόγω οστεοπόρωσης. Τα κατάγματα ισχίου σε νεότερους ασθενείς συμβαίνουν συνήθως σαν αποτέλεσμα ενός συμβάντος υψηλής ενέργειας, όπως πτώση από σκάλα ή τροχαίο ατύχημα.

Κάθε χρόνο, πάνω από 400.000 άνθρωποι στην Ευρώπη παθαίνουν κάταγμα ισχίου. Τα περισσότερα από αυτά τα κατάγματα συμβαίνουν σε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών που τραυματίζονται σε πτώσεις στο σπίτι ή στην κοινότητα.

Τα κατάγματα ισχίου μπορεί να είναι πολύ επώδυνα. Για αυτόν τον λόγο, συνιστάται η άμεση χειρουργική αντιμετώπιση. Η θεραπεία του κατάγματος και η γρήγορη κινητοποίηση του ασθενούς βοηθούν στην πρόληψη ιατρικών επιπλοκών όπως κατακλίσεις, φλεβική θρόμβωση και λοίμωξη αναπνευστικού. Σε πολύ ηλικιωμένους ασθενείς, η παρατεταμένη κατάκλιση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αποπροσανατολισμό και σύγχυση, κάνοντας την αποκατάσταση και την ανάρρωση πολύ πιο δύσκολη.

Ανατομία

Το ισχίο είναι μια σφαιρική άρθρωση. Αποτελείται από το ανώτερο μέρος του μηριαίου οστού, την κεφαλή, και μία κοιλότητα της λεκάνης, την κοτύλη. Η μηριαία κεφαλή κινείται μέσα στην κοτύλη, επιτρέποντας στο πόδι να περιστρέφεται και να κινείται προς τα εμπρός, προς τα πίσω και προς τα πλάγια.

Περιγραφή

Ένα κάταγμα ισχίου μπορεί να συμβεί σε μία από τις τέσσερις περιοχές του άνω μηριαίου οστού:

Στον αυχένα του μηριαίου (η περιοχή του μηριαίου κάτω από την μηριαία κεφαλή).
Στη διατροχαντήρια περιοχή (το κατάγμα εκτείνεται από τον μέιζονα τροχαντήρα προς τον ελάσσονα τροχανντήρα).
Στην υποτροχαντήρια περιοχή (το άνω τμήμα της διάφυσης του μηριαίου οστού κάτω από τον μείζονα και ελάσσονα τροχαντήρα).
Στην κεφαλή του μηριαίου οστού.

Τα διατροχαντήρια κατάγματα και τα κατάγματα του αυχένα του μηριαίου είναι τα πιο συχνά κατάγματα του ισχίου. Τα κατάγματα της μηριαίας κεφαλής είναι εξαιρετικά σπάνια και συνήθως είναι αποτέλεσμα ενός συμβάντος υψηλής βίας.

Συμπτώματα: Τυπικά, ένα κάταγμα ισχίου προκαλεί έντονο πόνο που εντοπίζεται στη βουβωνική περιοχή και στο άνω μέρος του μηρού.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν θα μπορείτε να σταθείτε όρθιοι, να φορτίσετε το πόδι σας και να κουνήσετε το άνω μέρος του ποδιού σας.
Θα μπορείτε να κινήσετε τον αστράγαλό σας και τα δάχτυλα των ποδιών σας, εκτός εάν υπάρχει επιπρόσθετος τραυματισμός στο κάτω μέρος του ποδιού.
Εξέταση από Ιατρό: Φυσική Εξέταση: Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ασθενής με κάταγμα ισχίου θα μεταφερθεί με ασθενοφόρο στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Εκεί, θα εξεταστεί από ιατρό επειγόντων περιστατικών ή ορθοπαιδικό χειρουργό.
Απεικονιστικές Εξετάσεις: Οι απλές ακτινογραφίες παρέχουν πληροφορίες των οστικών δομών. Τα περισσότερα κατάγματα ισχίου μπορούν να διαγνωστούν με ακτινογραφία. Η μαγνητική τομογραφία (MRI) παρέχει λεπτομέρειες τόσο των μαλακών μορίωνν όσο και των οστών και μπορεί να ανιχνεύσει μικρά ή ατελή κατάγματα που δεν είναι ορατά στην απλή ακτινογραφία.

Αιτίες: Τα περισσότερα κατάγματα ισχίου προκύπτουν από χαμηλής ενέργειας πτώσεις σε ηλικιωμένους ασθενείς που έχουν αδύναμα ή οστεοπορωτικά οστά. Σε αυτούς τους ασθενείς, ακόμα και ένας απλός τραυματισμός πτώση εξ ιδίου ύψους μπορεί να οδηγήσει σε κάταγμα. Κατάγματα κοπώσεως (stress fractures) ή από επαναλαμβανόμενη καταπόνηση μπορεί επίσης να συμβούν στον αυχένα του μηριαίου. Αυτά τα κατάγματα συχνά παρατηρούνται σε δρομείς μεγάλων αποστάσεων. Όταν τα κατάγματα από καταπόνηση συμβαίνουν στην υποτροχαντήρια περιοχή του ισχίου, συνήθως σχετίζονται με παρατεταμένη χρήση ορισμένων φαρμάκων για την οστεοπόρωση. Τα κατάγματα της κεφαλής του μηριαίου είναι σπάνια και συνήθως προκύπτουν από ένα γεγονός υψηλής ενέργειας ή είναι συνέπεια ενός εξαρθρήματος του ισχίου.
Θεραπεία: Τα περισσότερα κατάγματα ισχίου απαιτούν χειρουργική ατιμετώπιση μέσα σε 24 έως 48 ώρες από τον τραυματισμό. Μόνο μια μικρή ομάδα ασθενών με συνοδά νοσήματα που δεν μπορεί να υποβληθεί με ασφάλεια σε χειρουργική επέμβαση μπορεί να αντιμετωπισθεί συντηρητικά χωρίς χειρουργείο.
Σκοπός του χειρουργείου είναι η ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο καθώς και η άμεση κινητοποίησή του. Κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο θα υποβληθείτε σε προεγχειρητικές εξετάσεις και θα σας δει ένας καρδιολόγος και ένας αναισθησιολόγος. Αυτοί θα βεβαιώσουν ότι είστε ιατρικά έτοιμοι για την επέμβαση. Εάν λαμβάνετε αντιπηκτική αγωγή, μπορεί να χρειαστεί να περιμένετε έως ότου βελτιωθούν οι χρόνοι πήξης πριν μπείτε στο χειρουργείο.
Ιδανικά, θα πρέπει να γίνεται εντός 48 ωρών, αλλά κάποιες φορές μπορεί να καθυστερήσει περισσότερο. Ακόμα κι αν πάρει περισσότερο χρόνο, είναι καλύτερο να βελτιστοποιηθεί η κατάσταση παρά να βιαστούμε για το χειρουργείο.
Η θεραπεία για ένα κάταγμα ισχίου εξαρτάται από τον τύπο και τη θέση του κατάγματος, καθώς και από την ηλικία και την κατάσταση του ασθενούς.

Υποκεφαλικό Κάταγμα Μηριαίου Οστού (Κάταγμα Αυχένα Μηριαίου Οστού)

Αν ένα κάταγμα αυχένα μηριαίου δεν είναι μετατοπισμένο, η πιο συνηθισμένη θεραπεία είναι η κοχλίωση. Σε αυτή την επέμβαση τοποθετούνται 3 κοχλίες (βίδες) ώστε να κρατήσουν τη μηριαία κεφαλή στη θέση της μέχρι να επουλωθεί το κάταγμα. Η κοχλίωση αποτρέπει την παρεκτόπιση του κατάγματος, μια κατάσταση που θα απαιτούσε αρθροπλαστική του ισχίου.
Ασθενείς που δεν περπατούσαν πριν τον τραυματισμό ή έχουν σοβαρά ιατρικά προβλήματα μπορεί να αντιμετωπισθούν συντηρητικά χωρίς χειρουργείο.
Τα παρεκτοπισμένα κατάγματα του αυχένα του μηριαίου αποτελούν μεγαλύτερο πρόβλημα από τα μη παρεκτοπισμένα. Η αιμάτωση της κεφαλής του μηριαίου οστού γίνεται μέσω μιας δομής που ονομάζεται θύλακος. Ο θύλακος συχνά τραυματίζεται στα παρεκτοπισμένα υποκεφαλικά κατάγματα, οπότε το κάταγμα έχει λιγότερες πιθανότητες να επουλωθεί.
Ακόμα κι αν το κάταγμα επουλωθεί, μπορεί να αναπτυχθεί μια κατάσταση που ονομάζεται άσηπτη νέκρωση μηριαίας κεφαλής. Σε αυτή την περίπτωση παρατηρείται κατάρρευση μέρους της μηριαίας κεφαλής και επακόλουθη αρθρίτιδα.
Για αυτόν τον λόγο, τα παρεκτοπισμένα κατάγματα του αυχένα του μηριαίου συνήθως αντιμετωπίζονται με αντικατάσταση του ισχίου. Στους ηλικιωμένους ασθενείς, η ημιαρθροπλαστική, δηλαδή η μερική αντικατάσταση ισχίου, είναι συνήθως η θεραπεία επιλογής· ωστόσο, σε νεότερους ασθενείς ή ασθενείς πιο δραστήριους, η επέμβαση εκλογής είναι η ολική αρθροπλαστική του ισχίου.
Σε ορισμένους νεότερους ασθενείς, είναι επιθυμητό να διατηρηθεί η φυσική μηριαία κεφαλή αντί να γίνει αντικατάσταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις πραγματοποιείται ανάταξη και κοχλίωση του υποκεφαλικού κατάγματος. Παρόλο που αυτή η διαδικασία ενέχει τον κίνδυνο άσηπτης νέκρωσης και αποτυχίας επούλωσης, θεωρείται ότι είναι καλύτερο να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε το φυσιολογικό ισχίο σε έναν νεότερο ασθενή.
Ο ορθοπαιδικός χειρουργός σε κάθε περίπτωση θα συζητήσει μαζί σας και με την οικογένειά σας τις θεραπευτικές επιλογές.

Κάταγμα Μείζονος Τροχαντήρα

Τα μεμονωμένα κατάγματα του μείζονος τροχαντήρα συνήθως συμβαίνουν από μια πτώση χαμηλής ενέργειας στο σπίτι. Αν και συχνά είναι επώδυνα, συνήθως επουλώνονται χωρίς χειρουργική επέμβαση. Αυτά τα κατάγματα είναι σταθερά και μπορούν να αντιμετωπιστούν με βάδιση με μερική φόρτιση με πατερίτσες ή περιπατητήρα τύπου Π.

Όταν μια ακτινογραφία δείξει μεμονωμένο κάταγμα του μείζονος τροχαντήρα, τότε είναι συχνά χρήσιμο να γίνει μαγνητική τομογραφία (MRI) για να διασφαλιστεί ότι το κάταγμα δεν εκτείνεται στην διατροχαντήρια περιοχή.

Διατροχαντήριο Κάταγμα Μηριαίου Οστού

Τα διατροχαντήρια κατάγματα συμβαίνουν κάτω από τον αυχένα του μηριαίου σε μια ευρύτερη περιοχή μεταξύ του μείζονος και του ελάσσονος τροχαντήρα.
Τα διατροχαντήρια κατάγματα αντιμετωπίζονται χειρουργικά με ενδομυελική ήλωση.

Στην ενδομυελική ήλωση πραγματοποιείται κλειστή ανάταξη του κατάγματος και ο ενδομυελικός ήλος τοποθετείται απευθείας στο μυελό του οστού μέσω ενός ανοίγματος που δημιουργείται στο άνω τμήμα του μείζονος τροχαντήρα. Στη συνέχεια μια ή περισσότερες βίδες τοποθετούνται μέσω του ήλου στη μηριαία κεφαλή.

Υποτροχαντήριο Κάταγμα Μηριαίου Οστού

Τα υποτροχαντήρια κατάγματα περιλαμβάνουν το άνω μέρος της διάφυσης του μηριαίου οστού, ακριβώς κάτω από το ύψος του ελάσσονα τροχαντήρα.
Τα κατάγματα αυτά αντιμετωπίζονται χειρουργικά με έναν ενδομυελικό ήλο που τοποθετείται στη διάφυση του μηριαίου και έναν κοχλία (βίδα) που τοποθετείται μέσω του ήλου στη μηριαία κεφαλή. Επιπλέον κοχλίες τοποθετούνται στο κάτω άκρο του ήλου ώστε να παρέχεται στροφική σταθερότητα και να αποφεύγεται η βράχυνση στην εστία του κατάγματος.

Ανάρρωση

Οι περισσότεροι ασθενείς είναι σε θέση να σηκωθούν από το κρεβάτι και να ξεκινήσουν φυσικοθεραπεία την επόμενη μέρα μετά την επέμβαση. Είναι σημαντικό να αρχίσει η κινητοποίηση το συντομότερο δυνατόν, ώστε να προληφθούν ιατρικές επιπλοκές, όπως φλεβική θρόμβωση, λοίμωξη του αναπνευστικού και έλκη κατακλίσεως. Στους ηλικιωμένους, αυτό βοηθά επίσης στην πρόληψη του αποπροσανατολισμού.

Τα κατάγματα ισχίου σε ηλικιωμένους μπορεί να επηρεάσουν την ανεξαρτησία τους. Η έγκαιρη κινητοποίηση και αποκατάσταση έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τα μακροχρόνια αποτελέσματα.
Κατά την αποκατάσταση, θα συνεργαστείτε με φυσικοθεραπευτές που θα σας δώσουν ασκήσεις και θα σας δείξουν επίσης πώς να διαχειρίζεστε τις καθημερινές σας δραστηριότητες, όπως το μπάνιο και το ντύσιμο.

Ιατρική Φροντίδα

Θα σας χορηγηθεί αντιπηκτική αγωγή για την πρόληψη φλεβικής θρόμβωσης στα πόδια σας. Επίσης, θα τοποθετηθούν στα πόδια σας αντιθρομβωτικές ελαστικές κάλτσες συμπίεσης για τον ίδιο λογο.

Διαχείριση Πόνου

Ο γιατρός σας θα σας χορηγήσει αναλγητικά φάρμακα αρχικά μέσω ενδοφλέβιας έγχυσης τις πρώτες ώρες μετά την επέμβαση και στη συνέχεια, από του στόματος για την καλύτερη διαχείριση του πόνου σας μετεγχειρητικά. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν οπιοειδή, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) ή απλά αναλγητικά όπως η παρακεταμόλη.

Αποκατάσταση

Πολλοί ασθενείς επιστρέφουν άμεσα στο σπίτι μετά από χειρουργική αντιμετώπιση κατάγματος ισχίου, αλλά κάποιοι άλλοι μπορεί να χρειαστούν βραχυπρόθεσμη φροντίδα σε μονάδα αποκατάστασης. Συνήθως, αυτοί οι ασθενείς είναι ηλικιωμένοι ή δεν έχουν κάποια βοήθεια στο σπίτι.

Εάν χρειαστεί να μεταβείτε σε μονάδα αποκατάστασης, τότε θα παραμείνετε εκεί μέχρι να μπορείτε να περπατάτε ανεξάρτητα και να διαχειρίζεστε τις καθημερινές σας δραστηριότητες.

Εάν επιστρέψετε απευθείας στο σπίτι, θα κάνετε κάποιες φυσικοθεραπείες κατ' οίκον.

Ο γιατρός σας θα παρακολουθεί την κατάστασή σας κατά τη μετεγχειρητική περίοδο. Θα ελέγχει το χειρουργικό τραύμα, θα συνταγογραφήσει φυσικοθεραπείες και θα σας παραπέμψει για ακτινογραφίες για να παρακολουθεί την μετεγχειρητική πορεία.